TimeLaps a znalezienie przyczyny zatrzymania rozwoju zarodkó

Na pytania odpowiadają:
mgr inż. Robert Szachoń, kierownik laboratorium embriologii kliniki leczenia niepłodności InviMed w Katowicach.
Absolwent Biotechnologii SGGW w Warszawie. Pracuje w InviMed od 2011 roku, stale poszerza swoją wiedzę i doświadczenie, uczestnicząc w licznych krajowych i zagranicznych konferencjach naukowych. Aktywny członek PTMRiE oraz ESHRE.
mgr inż. Małgorzata Żelechowska-Szachoń, starszy embriolog, specjalista ds. jakości w Ośrodku i Banku InviMed Katowice
Małgorzata Żelechowska-Szachoń to doskonała embriolog, magister biologii, magister inżynier biotechnologii, starszy embriolog oraz specjalista ds. jakości w Ośrodku i Banku InviMed Katowice. Pracuje, wkładając w to całe serce. Stale się doskonali i poszukuje nowych obszarów rozwoju, dzięki czemu z roku na rok staje się coraz lepszym ekspertem w swojej dziedzinie. Przemiła osoba, zawsze otwarta na pytania pacjentów.

Moderator: osoby zatwierdzajace - embriolog

Zablokowany
Magda321
Posty: 20
Rejestracja: 16 cze 2015 19:49

TimeLaps a znalezienie przyczyny zatrzymania rozwoju zarodkó

Post autor: Magda321 »

Dzień dobry,

Jesteśmy po 2-ch nieudanych procedurach IMSI. W obu korzystalismy z EmbryoGlue, w pierwszej dodatkowo wykorzystano podłoże z jonami wapnia, natomiast w drugiej MACS. Nigdy nie mieliśmy zamrażanych zarodków.

Z pierwszej procedury uzyskaliśmy 5 komórek, 4 zarodki, natomiast do stadium blastocysty rozwinął się tylko jeden z nich.
Wczesna blastocysta AA transferowana w 5-tej dobie, ciąży brak (być może przyczyniła się do tego b.mocna infekcja i sensacje żołądkowe w 2-gim dniu po transferze).
Pozostałe zarodki w piątej dobie zostały określone jako "rozwijające się", natomiast w 6-stej dobie ich stan był taki sam + zaczęły być widoczne pierwsze cechy degeneracji.

Z drugiej procedury (po nieco wydłużonej stymulacji w stosunku do pierwszej) uzyskaliśmy 11 komórek, z czego 9 dojrzałych, 6 zostało zapłodnionych, powstało 5 zarodków, natomiast znowu do stadium blastocysty rozwinął się tylko jeden. Blastocysta BB podana w 5-tej dobie, ciąża pozamaciczna. Pozostałe zarodki w piątej dobie zostały określone jako "rozwijające się" natomiast w 6 lub 7-mej znowu zatrzymały się i nie rozwinęły do stadium blastocysty.

Kariotypy w porządku, jedyną znaczącą nieprawidłowością (poza wysokim AMH) były w naszym przypadku obniżone parametry nasienia. Dzięki suplementacji w normie jest już ruchliwość, morfologia (wzrosła z 1 do 4% prawidłowych plemników) oraz fragmentacja DNA (spadek z 27,9% do 13,8%). Mimo to, jako przyczynę niepłodności mamy w tej chwili wskazany czynnik męski (choć jest to raczej podejrzenie).

Mam w związku z tym dwa pytania.
Pierwsze dotyczy TimeLaps. W naszym laboratorium ta technika nie jest wykorzystywana, dlatego zastanawiamy się, czy wykonanie kolejnej procedury w innej klinice, tj. w takiej, w której do monitoringu zarodków wykorzystywany jest TimeLaps może nam w czymś pomóc? Czy TimeLaps może dać nam odpowiedź na pytanie, dlaczego zarodki przestają się rozwijać?
Czy monitoring zarodków przy pomocy TimeLaps może wskazać, czy powodem jest komórka jajowa czy plemnik? Jeśli otrzymalibyśmy taką odpowiedź, to czy taka informacja byłaby nam w stanie w czymś pomóc? Chodzi mi o poprawę jakość komórek jajowych lub plemników. Czy w naszej sytuacji mamy jeszcze jakieś możliwości ich poprawy?
Mąż cały czas przyjmuje suplementy, natomiast w moim przypadku, ze względu na wysokie AMH (i związane z tym duże ryzyko hiperstymulacji) zbyt ryzykowne są próby stymulacji innym lekiem/protokołem niż dotychczas.

Nie ukrywam, że jeśli nie trzeba, nie chciałabym zmieniać kliniki, bo bardzo ufamy naszemu lekarzowi, natomiast rozważamy taką możliwość właśnie ze względu na TimeLaps.

Druga kwestia dotyczy samego laboratorium.
Zastanawiamy się, czy sama zmiana laboratorium może nam pomóc - czy może być tak, że to, co w przypadku innej pary działa świetnie (np. rodzaj stosowanych podłoży, procedury itp.) u nas się nie sprawdza, a sprawdziłyby się rozwiązania stosowane w innym laboratorium?

Byłabym ogromnie wdzięczna za pomoc.
Pozdrawiam serdecznie!
Robert Szachoń
Ekspert Bociana
Posty: 117
Rejestracja: 27 cze 2017 12:08

Re: TimeLaps a znalezienie przyczyny zatrzymania rozwoju zar

Post autor: Robert Szachoń »

Dzień dobry,
jako jedną z przyczyn - istotną - są obniżone parametry nasienia.
Mimo ich poprawy sugerowałbym wykonanie badania MSOME, które pozwoli określić, jakiej klasy są plemniki.
Do transferu podane miała Pani blastocysty dobrej klasy (AA-BB są blastocystami o największym potencjale, natomiast blastocysty z oceną C nie kwalifikują się do transferu i mrożenia).
Z przedstawionego opisu wynika, że pozostałe zarodki nie osiągają blastocyst dobrej klasy. Może to wynikać właśnie z obniżonej morfologii plemników. Przez pierwsze 3 dni hodowli rozwój zarodka uzależniony jest od potencjału rozwojowego komórki jajowej. Po 3 dniu hodowli dochodzi do połączenia genomu komórki jajowej i plemnika - rozwojem zarodka zaczyna już sterować genom zarodkowy.
Proszę sprawdzić w dokumentacji, jakiej klasy były zarodki w dniu 1 i dniu 2, i czy na dzień 3 nastąpiła jakaś zmiana, pogorszenie klasy zarodków.

Metoda TimeLaps pomaga embriologom w selekcji zarodków do transferu nie wpływając na ich jakość.

Z poważaniem
Robert Szachoń
Magda321
Posty: 20
Rejestracja: 16 cze 2015 19:49

Re: TimeLaps a znalezienie przyczyny zatrzymania rozwoju zar

Post autor: Magda321 »

Dzień dobry,

Bardzo, bardzo dziękuję za odpowiedź! Przepraszam, że drążę temat, ale chciałabym jeszcze dopytać o dwie kwestie.

1) W obu przypadkach mieliśmy IMSI z wykorzystaniem cyfrowego mikroskopu optycznego z torem obrazowym, który pozwala oglądać plemniki w powiększeniu rzędu 6000 razy. Oceniany jest m.in. kształt plemnika, liczba, jakość oraz rozmieszczenie wakuoli. Czy to oznacza, że podczas IMSI zostało przeprowadzone MSOME?

2) Zgodnie z Pana sugestią sprawdziłam dokumentację, ale jako zupełny laik oczywiście niewiele z tego rozumiem ;) Czy mogłabym prosić o zerknięcie na info z hodowli?

Pierwsza procedura:
Dzień 1: 4 x 2PN, 1 x apoptoza
Dzień 5: 1 x blastocysta 1, 1 x wieloblastomerowy kompaktujący A, 1 x wieloblastomerowy A, 1 x wieloblastomerowy B
Dzień 6: 1 x wieloblastomerowy kompaktujący B, 2 x wieloblastomerowy B

Druga Procedura:
Dzień 1: 5 x 2PN, 1 x niezapłodniony oocyt
Dzień 5: 1 x 8 blastomerowy B, 1 x blastocysta 1, 3 x wieloblastomerowy B
Dzień 6: 1 x 8 blastomerowy B, 2 x wieloblastomerowy B, 1 x wieloblastomerowy C

Jak widać, w naszym laboratorium zarodki oceniane są tylko w 1, 5 i 6 dobie. Czy na podstawie powyższych informacji widać, w którym dniu zarodki się "zatrzymały"?
Właśnie ze względu na to, że zarodki nie były kontrolowane w trzeciej dobie, zastanawiamy się nad zmianą laboatorium na takie, w którym wykorzystywany jest TimeLaps. Skoro nasze zarodki i tak są słabe, to może ciągły monitoring bez wyciagania zarodków z inkubtora to dobry pomysł? Dzięki temu otrzymalibyśmy informację co dzieje się w 3-ciej i 4-tej dobie (czyli, czy prawdopodobnie problem tkwi w plemniku), a równocześnie zarodki nie byłyby narażone na zmianę środowiska.
Chyba, że z informacji, z 1, 5 i 6 doby można wywnioskować, kiedy "coś poszło nie tak" ;)? Wtedy TimeLaps nie byłby konieczny.

Jeszcze raz przepraszam za dociekliwość:)

Pozdrawiam serdecznie!
Robert Szachoń
Ekspert Bociana
Posty: 117
Rejestracja: 27 cze 2017 12:08

Re: TimeLaps a znalezienie przyczyny zatrzymania rozwoju zar

Post autor: Robert Szachoń »

Dzień dobry,
1. W procedurze IMSI dokonuje się selekcji plemników pod tym samym powiększeniem co w badaniu MSOME. W dokumentacji powinna być informacja jakiej klasy plemnikami dokonywano zapłodnienia.

2. Z przedstawionych trudno określić jakość blastocyst - gdyż nie ma opisu węzła zarodkowego i trofoblastu.
Zgodnie z wytycznymi ESHRE, blastocysty opisuje się wg schematu:
1,2,3,4 - określa stopień rozwoju blastocysty
A,B,C - jakość węzła zarodkowego ICM (inner cel mass)
A,B,C - jakość trofoblastu TE (trophectoderm).
Blastocysty najbardziej rokujące to takie, których stadium to 2,3,4 w ocenie AA, AB, BB.
Z Pani opisu wynika, że blastocystę mieliście Państwa w pierwszej procedurze na dzień 5 "1 x blastocysta 1", oraz w drugiej procedurze na dzień 5 "1 x blastocysta 1".
Z oznaczenia "1 x blastocysta 1" domyślam się, że była to wczesna blastocysta, w której trudno jest ocenić ICM oraz TE.
Pozostałe zarodki jeśli wykazują obecność blastomerów na dzień 5 i 6 - świadczy to o tym, że nie rozpoczął się proces tworzenia blastocyst.

Ocena zarodków na D2 i D3 ma duże znaczenia zarówno z wykorzystaniem TimeLaps jak i klasycznego mikroskopu. Dzięki temu możliwe jest:
1. Ocenienie tempa rozwoju każdego z zarodków.
2. Stwierdzenie obecności multinukleacji oraz stopnia fragmentacji.
Te i inne parametry pozwalają Embriologom na lepszą selekcję zarodków wybieranych do transferu lub witryfikacji.

Dodam również, że ocena zarodków bez TimeLaps odbywa się w takich warunkach, aby zminimalizować ekspozycję zarodków na czynniki zewnętrzne. Oczywiście zależy to od standardów jakie są w danym laboratorium.

Hodowla zarodków do stadium blastocysty jest jak najbardziej wskazana, gdyż pozwala na wyselekcjonowanie najlepszych zarodków do transferu - pod warunkiem, że uzyskają one stadium blastocysty. Jeśli jest tak jak w Państwa przypadku, warto byłoby zobaczyć co się dzieje w 2 i 3 dobie i co sprawia, że zarodki nie osiągają prawidłowych blastocyst.

W razie pytań lub niejasności - proszę o informację, postaram się wyjaśnić.

Z poważaniem
Robert Szachoń
Magda321
Posty: 20
Rejestracja: 16 cze 2015 19:49

Re: TimeLaps a znalezienie przyczyny zatrzymania rozwoju zar

Post autor: Magda321 »

Bardzo serdecznie dziękuję za wyczerpująca odpowiedź! Bardzo nam Pan pomógł :)
Robert Szachoń
Ekspert Bociana
Posty: 117
Rejestracja: 27 cze 2017 12:08

Re: TimeLaps a znalezienie przyczyny zatrzymania rozwoju zar

Post autor: Robert Szachoń »

Cieszę się, że mogłem Państwu pomóc.
W razie dodatkowych pytań służę pomocą.

Pozdrawiam
Magda321
Posty: 20
Rejestracja: 16 cze 2015 19:49

Re: TimeLaps a znalezienie przyczyny zatrzymania rozwoju zar

Post autor: Magda321 »

Dzień dobry,

Jakiś czas temu "molestowałam" Pana pytaniami o rozwój zarodka ;) , dzisiaj mam jeszcze jedno pytanie, ponieważ zgodnie z Pana sugestiami pozyskaliśmy dodatkowe dane.

Ostatnio podeszliśmy do trzeciej procedury in vitro i tym razem, po raz pierwszy, nasze zarodki zostały ocenione w 1, 3, 5 i 6 dobie (w poprzednich procedurach nie było oceny w 3-ciej dobie).
Czy w oparciu o te dane z 3-ciej doby, byłby Pan w stanie sformułować przypuszczenia, co do tego, w którym momencie zarodki zatrzymały się i co może być tego przyczyną z większym prawdopodobieństwem (komórka jajowa czy plemnik)?

Wszystkie informacje skrótowo umieszczam poniżej:

Trzecia procedura:
Dzień 1: 5 x 2PN, 1 x apoptoza
Dzień 3: 1 x 6 blastomerowy A, 2 x 6 blastomerowy B, 1 x 8 blastomerowy A (1 szt z 8 blastometrowych transferowana w 3 dobie-brak ciąży)
Dzień 5: 1 x 8 blastomerowy B, 1 x wieloblastomerowy A, 2 x wieloblastomerowy B
Dzień 6: 1 x 8 blastomerowy B, 1 x blastocysta 4 (zamrożona), 2 x wieloblastomerowy B


Druga Procedura:
Dzień 1: 5 x 2PN, 1 x niezapłodniony oocyt
Dzień 5: 1 x 8 blastomerowy B, 1 x blastocysta 1, 3 x wieloblastomerowy B
Dzień 6: 1 x 8 blastomerowy B, 2 x wieloblastomerowy B, 1 x wieloblastomerowy C

Pierwsza procedura:
Dzień 1: 4 x 2PN, 1 x apoptoza
Dzień 5: 1 x blastocysta 1, 1 x wieloblastomerowy kompaktujący A, 1 x wieloblastomerowy A, 1 x wieloblastomerowy B
Dzień 6: 1 x wieloblastomerowy kompaktujący B, 2 x wieloblastomerowy B

W trzeciej procedurze zastosowaliśmy inny protokół stymulacji niż przy poprzednich podejściach - czy wg. Pana przełożyło się to jakość i rozwój zarodków, czy we wszystkich trzech procedurach jest on podobny?

Bylibyśmy ogromnie wdzięczni za pomoc! :)
Robert Szachoń
Ekspert Bociana
Posty: 117
Rejestracja: 27 cze 2017 12:08

Re: TimeLaps a znalezienie przyczyny zatrzymania rozwoju zar

Post autor: Robert Szachoń »

Dzień dobry,
w opisanym przypadku nie ma oceny z dnia drugiego.
Standardowo zarodki ocenia się na D1, D2, D3, D5, D6.
Jak już kilkukrotnie wspominano na forum, w dniu 3cim następuje przełączenie genomu z matczynego na zarodkowy. Brak informacji z dnia drugiego utrudnia ocenę zmian w morfologii zarodków.
Z przedstawionej przez Panią oceny zarodków nie wynika, aby któryś z nich "zatrzymał się". Zarodki dzieliły się uzyskując nawet pożądane stadium blastocysty.

Na dzień 3ci transferowany został zarodek dobrej jakości (8A).
Na dzień 6ty zamrożona blastocystę - nie ma w opisie oceny, ale skoro została zamrożona to była dobrej jakości.
Magda321
Posty: 20
Rejestracja: 16 cze 2015 19:49

Re: TimeLaps a znalezienie przyczyny zatrzymania rozwoju zar

Post autor: Magda321 »

Bardzo dziękuję za odpowiedź.
Przepraszam, może trochę niewłaściwie się wyraziłam pisząc o "zatrzymaniu" zarodków - chodziło mi o to, że na 5 zarodków tylko jeden osiągnął stadium blastocysty.
W poprzednich dwóch procedurach było dokładnie tak samo: 4 lub 5 zarodków i wśród nich tylko jeden rozwinął się do stadium blastocysty.
Czy dobrze rozumiem, że w naszym przypadku do dnia trzeciego zarodki rozwijały się prawidłowo (6 blastomerów w 3 dobie to również prawidłowy "wynik"?)?
Robert Szachoń
Ekspert Bociana
Posty: 117
Rejestracja: 27 cze 2017 12:08

Re: TimeLaps a znalezienie przyczyny zatrzymania rozwoju zar

Post autor: Robert Szachoń »

W dniu 3cim optymalne stadium to 6-8 blastomerów z możliwie najniższym odsetkiem fragmentacji.
Zablokowany

Wróć do „Archiwum - Embriologia - pytania do eksperta”